Il-forom tal-verb trilitteru
1 • l-ewwel forma
L-aktar forma bażika u sempliċi, kemm fil-binja tal-verb kif ukoll fit-tifsira tiegħu. Fil-fatt, verb tal-ewwel forma jissejjaħ verb ewlieni, u jekk ma jkunx tal-ewwel forma jissejjaħ verb imnissel.
Eżempji: ħareġ, niżel, daħal, kiser, mexa, ħela, saq, nesa, wiret.
2 • it-tieni forma
Tissawwar billi tiġi rduppjata l-konsonanti tan-nofs fl-għerq ta’ verb eż. ħarreġ, niżżel, daħħal, kisser, mexxa, nessa.
3 • it-tielet forma
Tissawwar billi tittawwal l-ewwel vokali li tidħol bejn l-ewwel żewġ konsonanti tal-għerq eż. qarar, bierek, ġiegħel, fiehem.
4 • ir-raba’ forma
Il-verbi li storikament kienu jitqiesu bħala tar-raba’ forma (wera u għama) illum jitqiesu bħala tal-ewwel forma, jiġifieri nistgħu ngħidu li m’hemmx verbi li jaqgħu taħt din il-forma llum il-ġurnata.
5 • il-ħames forma
Tissawwar billi tiżdied il-konsonanti “t-” fil-bidu tat-tieni forma eż. tkisser, trikkeb, tħallat, trassas.
Il-konsonanti “t-” f’xi verbi tinbidel skont l-ewwel ittra tal-verb eż. ssaddad (≠ tsaddad*), żżewweġ (≠ tżewweġ*).
6 • is-sitt forma
Tissawwar billi tiżdied il-konsonanti “t-” bil-bidu tat-tielet forma eż. tqarar, tbierek, tbiegħed.
Il-konsonanti “t-” f’xi verbi tinbidel skont l-ewwel ittra tal-verb eż. ġġiegħel, ssielet, ddieħaq.
7 • is-seba’ forma
Tissawwar fuq l-ewwel forma billi:
- jew tiżdied il-konsonanti “n-” fil-bidu tal-ewwel forma eż. ntilef, ngħalaq, nħema;
- jew jiżdiedu l-konsonanti “nt-” fil-bidu tal-ewwel forma eż. ntgħoġob, ntrabat, ntqies;
- jew jiżdiedu l-konsonanti “n-t” fil-bidu tal-ewwel forma jekk l-għerq jibda bl-ittra “s” jew “x” eż. nsteraq, nsteħet, nxteħet.
8 • it-tmien forma
Tissawwar fuq l-ewwel forma billi tiżdied il-konsonanti “-t-” wara l-ewwel konsonanti tal-għerq eż. ftiehem, ftakar, stabar, ltaqa’.
9 • id-disa’ forma
Tissawwar billi titkarkar il-vokali bejn it-tieni u t-tielet konsonanti tal-għerq eż. swied, djieq, xjieħ, twal, qsar.
10 • l-għaxar forma
Tissawwar:
- jew fuq l-ewwel forma biż-żieda tal-konsonanti + vokali “st(v)-” fil-bidu eż. stagħġeb, stenbaħ;
- jew fuq l-ewwel forma b’għerq trux biż-żieda tal-konsonanti “st-” fil-bidu eż. stkenn, stqarr;
- jew fuq it-tieni forma biż-żieda tal-konsonanti “st-” fil-bidu eż. stħarreġ, stħajjel.
Il-forom tal-verb kwadrilitteru
1 • l-ewwel forma
L-aktar forma bażika u sempliċi, kemm fil-binja tal-verb kif ukoll fit-tifsira tiegħu. Fil-fatt, verb tal-ewwel forma jissejjaħ verb ewlieni, u jekk ma jkunx tal-ewwel forma jissejjaħ verb imnissel.
Eżempji: dardar, bambal, karkar, sensel, hewden, għarbel, żaqżaq.
2 • it-tieni forma
Tissawwar billi tiżdied il-konsonanti “t-” fil-bidu tal-ewwel forma kwadrilittera eż. tkarkar, tgħarbel.
Il-konsonanti “t-” f’xi verbi tinbidel skont l-ewwel ittra tal-verb eż. ddardar (≠ tdardar*), ssensel (≠ tsensel*), żżaqżaq (≠ tżaqżaq*).
Karatteristiċi tal-verb
X'inhuma verb ewlieni u verb imnissel?
Verb ewlieni huwa verb tal-ewwel forma, li hija l-aktar forma bażika u sempliċi, kemm fil-binja tal-verb kif ukoll fit-tifsira tiegħu. Dan japplika għall-verbi trilitteri kif ukoll kwadrilitteri.
Verb imnissel huwa kull verb li mhux tal-ewwel forma (= mit-tieni sal-għaxar forma tal-verbi trilitteri, u t-tieni forma tal-verbi kwadrilitteri), għaliex appuntu jitnissel mill-ewwel forma li hija dik ewlenija.